⚖️ Soybağının Reddi Davası Nedir? | Bursa Aile Hukuku Avukatı

Soybağının reddi davası, nüfusta baba olarak görünen kişi ile çocuk arasındaki soybağının hukuken ortadan kaldırılmasını amaçlayan davadır.

Türk Medeni Kanunu’na (TMK) göre evlilik birliği içinde veya evliliğin sona ermesinden itibaren 300 gün içinde doğan çocuğun babası, kural olarak annenin eşi (koca) kabul edilir. Bu durum “babalık karinesi” olarak adlandırılır. Ancak bazı durumlarda bu karinenin gerçeği yansıtmaması mümkündür. Böyle bir durumda ilgililer, soybağının reddi davası açarak bu ilişkinin hukuken ortadan kaldırılmasını talep edebilir.

👥 Davayı Kimler Açabilir?

Koca (nüfusta baba görünen kişi) — TMK m. 286 uyarınca babalık karinesini çürütmek için dava açma hakkı vardır.
Çocuk — Çocuk ergin olduğunda kendi adına dava açabilir; ergin olmayan çocuk adına ise kanunen tayin edilen temsilci/kayyım aracılığıyla dava açılabilir.
Anne— Daha önce TMK metnindeki uygulama annenin dava açmasını öngörmüyordu; ancak Anayasa Mahkemesi’nin 2023 tarihli norm denetimi kararıyla annenin dava açma imkânını engelleyen kural iptal edilmiştir. Güncel durumda TMK m.286 uyarınca annenin de babalık karinesini çürütmek için dava açma hakkı bulunmaktadır.
Cumhuriyet Savcısı (Kamu yararı gerektiren durumlarda)

Not: Yukarıdaki bilgiler hem TMK hükümlerine hem de Anayasa Mahkemesi içtihadına göre düzenlenmiştir; süreç içerisinde yeni düzenlemeler olabileceğinden her olayda güncel mevzuat ve içtihata bakılması önemlidir.

⏳ Hak Düşürücü Süreler

Koca, doğumu ve baba olmadığını veya annenin gebe kaldığı sırada başka bir erkek ile cinsel ilişkide bulunduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl içinde dava açmak zorundadır.
Anne doğumdan itibaren en geç bir yıl içinde dava açmak zorundadır.
Çocuk ise ergin olduğu tarihten başlayarak en geç bir yıl içinde dava açmak zorundadır.
Dava açmakta gecikme haklı bir sebebe dayanıyorsa, bir yıllık süre bu sebebin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar.

🔬 Deliller ve İspat

Soybağının reddi davalarında en güçlü delil genetik inceleme (DNA testi)dir. Günümüz uygulamalarında adli/genetik tahliller mahkeme kararlarını doğrudan etkilemektedir. Mahkeme, DNA sonuçlarını diğer delillerle birlikte değerlendirir.
Ayrıca tanık beyanları, tıbbi kayıtlar ve gebelik/ilişki zamanaşımıyla ilgili kanıtlar da değerlendirilmektedir.

🏛️ Yetkili Mahkeme ve Usul

Soybağının reddi davaları Aile Mahkemeleri tarafından görülür; davanın doğru yer ve şekilde açılması usul yönünden önemlidir. Yetki belirlenmesi ve usul hatalarının önlenmesi için uzman avukat desteği önemlidir.

⚠️ Neden Avukatla Çalışmalısınız?

Zamanaşımı/hak düşürücü sürelerin doğru takibi, delillerin hukuka uygun toplanması, mahkeme öncesi uzman bilirkişi ve DNA taleplerinin hazırlanması; hukuki savunma ve usul hatalarının önlenmesi bakımından uzman aile hukuku avukatı ile çalışmak kritik önem taşır.
Ayrıca Anayasa Mahkemesi kararı sonrası hukuki zeminde ortaya çıkan yorum farklılıkları ve uygulama detayları uzman yorumu gerektirir.

🏁 Sonuç

Soybağının reddi davası, babalık karinesini çürütmeye yönelik özel bir davadır. Bu süreçte hem hukuki bilgi hem de teknik delil yönetimi büyük önem taşır. Hak düşürücü süreler ve delil düzeni hassas olduğundan, somut olayda strateji belirlemek için erken aşamada uzman bir Bursa aile hukuku avukatı ile görüşmeniz tavsiye edilir

📞 Av. Kübra COŞKUN, soybağının reddi, babalık davası, velayet, nafaka ve diğer aile hukuku konularında müvekkillerine profesyonel hukuki danışmanlık hizmeti sunmaktadır.